forex
spk
sermaye piyasası
borsa
deneme hesabı
Sermaye Piyasası Kurulu, gelişen piyasa koşulları ve değişen yatırımcı profili sebebiyle aracılık sektörü ve yatırımcıların ihtiyaçlarına yanıt vermek için öncelikli olarak kaldıraçlı alım satım (Forex) ve tezgahüstü türev işlemler olmak üzere yatırım hizmetlerine ilişkin olarak ilke ve esaslarda yenilikler ve çeşitli değişiklikler getiren düzenlemeleri 14.01.2016 tarihli 29593 sayılı Resmi Gazete’de yayımlatarak yürürlüğe girmesini sağlamıştır.
III-37.1 sayılı “Yatırım Hizmetleri ve Faaliyetleri ile Yan Hizmetlere İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ” ve III.39.1 sayılı “Yatırım Kuruluşlarının Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Tebliğ” ile aşağıdaki yenilikler yürürlüğe girmiştir.
I- Birinci ve kanaatimizce en önemli olan husus yatırımcılara kaldıraçlı alım satım işlemlerine ilişkin olarak hesap açılış öncesi “gerçek zamanlı fiyatlar üzerinden çalışacak” bir deneme hesabı üzerinden işlem yaptırılması mecburiyeti getirilmiştir. Buna göre deneme hesabının gerçek zamanlı fiyatlar üzerinden faaliyet göstermesi ve müşterinin işbu deneme hesabını minimum 6 iş günü veya 50 adet işlem yaparak kullanması zorunlu hale gelmiştir. Böylelikle yatırımcıların Forex piyasalarına tehlikeli bir şekilde dahil olarak fütursuzca işlemler gerçekleştirmesi ve büyük meblağlarda zararlarla karşılaşılmasının önüne geçilmeye çalışılmıştır. Ancak henüz yatırımcı kuruluşların bir çoğu söz konusu deneme hesabı açılması mecburiyetini yerine getirmemekte olup yatırımcıyı mağdur etmeye devam etmektedir. Bu hususta Çetin Avukatlık Ofisi’nce gerçekleştirilen işlemler yazının devamında okurlarımıza aktarılacaktır.
II- Hesap açılışı esnasında genel nitelikli müşterilerden kaldıraçlı işlemlerin riskini bildiğini, anladığını ve teminatın tamamını dahi kaybedebileceğinin bilincinde olduğuna dair yazılı bir beyan alınması zorunluluğu getirilmiştir.
III- Aracı kurumların yatırım bankacılığı işlemlerine yönelmelerini teşvik etmek adına Yatırım ve Kalkınma bankalarının mevcut aracı kurumlardan birini devir yahut satın alması şartıyla paylar üzerinde Borsa İstanbul’da işlem yapmalarına olanak sağlanmıştır.
IV- Profesyonel nitelikli müşterilerin kaldıraçlı alım satım işlemlerinde yatırmış oldukları teminatların üstünde ortaya çıkacak zararların aracı kurumlarca talep edilebilmesi imkanı getirilmiştir.
V- Profesyonel yatırımcılar sınıfından olmayan ve düşük meblağlarla işlem yapan yatırımcıların potansiyel risklerini sınırlamak amacıyla hesapların açılışı sırasında başlangıç teminat tutarı 20.000,00-TL veya bu meblağa denk gelecek tutarda döviz miktarının altında olan müşteriler için Türk Lirası, Euro ve Amerikan Doları’nın birbirlerine karşı olan değişim oranlarını temel alan varlıklar ile beraber altına dayalı kaldıraçlı işlemlerde kaldıraç oranı maksimum 50:1, bunlar dışındaki varlıklarda maksimum olarak 25:1 belirlenmiştir. Yüksek kaldıraç oranlarının kullanılması, paritelerde yaşanan anlık ve yüksek ivmeli dalgalanmalarda yatırılan teminat bedelinin tamamının kısa süreler içinde kaybedilmesi riskine yol açabilmektedir. İşbu düzenleme ile kaldıraç oranlarının sınırlanması suretiyle bu riskin bir nebze törpülenmesi söz konusu olacaktır.
Birinci maddede belirttiğimiz ve tarafımızca en önemli yenilik olarak nitelendirdiğimiz deneme hesaplarına ilişkin hükümler muhakkak ki yatırımcının taşıdığı risk faktörünü düşürmeye, kaldıraçlı alım satım piyasalarının sağlıksız ve halk arasında “kumar” tabirinden kurtulmasına son derece yardımcı olacaktır. Fakat henüz yeni bir mevzuat değişikliği ile karşımıza çıkan söz konusu tebliğlerin yatırımcıya tam manasıyla ulaştığını söylemek mümkün değildir. Ulusal ve uluslararası alanda faaliyet göstermekte olan yatırımcı kuruluşların henüz önemli bir kısmı deneme hesabı zorunluluğunu yerine getirmemekte, genel müşteriye hiçbir deneme hesabı tanımlamayarak direkt kaldıraçlı işlemlere teşvik etmekte yahut yalnızca bir deneme hesabı tanımlanarak hiçbir işlem yapılmasına müsaade etmeden (yahut 6 iş gününü doldurmadan) direkt olarak kaldıraçlı işlemlere genel müşterileri kanalize etmektedir. Finansal okur-yazarlığı oldukça hassas ve düşük profil olan ülkemizde genel müşteri deneme hesabı olmaksızın işlem yapmaya adım attığı vakit birkaç saat gibi kısa sürelerde tüm teminatı kaybedebilmekte, büyük mağduriyetler yaşayabilmektedir.
Çetin Avukatlık Ofisi, Forex piyasalarında, kaldıraçlı alım satım işlemlerinde yahut türev piyasalarında, yatırımcı kuruluşlarca mağdur edilen müvekkillerine evvela danışmanlık hizmetleri ve avukatlık hizmeti sunmakta, yaşanan mağduriyetin mevzuat kapsamında kalıp kalmadığını, yasal sorumluluğun hangi tarafta bulunduğunu, risk transferinin tam ve eksiksiz olarak gerçekleşip gerçekleşmediğini profesyonelce tespit etmektedir.
Yatırımcı kuruluşların özellikle genel müşteriye yaşatmış oldukları mağduriyetlere ilişkin öncelikli olarak yatırımcı kuruluş ile gerekli yazışmaları gerçekleştiren Çetin Avukatlık Ofisi, yatırımcı kuruluşun mağduriyeti gidermemesi halinde Sermaye Piyasası Kurulu nezdinde gerekli başvuruları gerçekleştirip ivedilikle sonuç alınması için tüm işlemleri yürütmektedir. Sermaye Piyasası Kurulu nezdinde yapılan başvurular sonucunda; 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 74. Maddesi ve Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği Statüsü’nün 7/1-j ve 7/1-k maddeleri uyarınca “Türkiye Sermaye Piyasaları Müşteri Uyuşmazlıkları Hakem Heyeti Yönergesi” uyarınca oluşturulan hakem heyetinde uyuşmazlıklara ilişkin çözüm aranmaktadır.
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği nezdinde oluşturulan hakem heyetince mağdur müvekkiller adına gerçekleştirdiğimiz başvurular incelenmekte ve mağduriyeti yaratan kuruluştan 30 (otuz) gün içinde savunmasını ve savunmasına esas teşkil eden delilleri heyete sunması istenmektedir. Belgelerin sunulmasının ardından üç kişilik uzman bir ekipten oluşan bağımsız hakem heyeti ihtilafı değerlendirmeye alıp bir karar vermektedir. Kararın taraflara tebliğinden itibaren on iş günü içinde mevzuat hükümleri çerçevesinde gerekçe ile Sermaye Piyasası Kurulu’na itiraz gerçekleştirilebilmektedir.
Söz konusu yasal yollarda mağdur genel müşterinin hak talep edebilmesi için başvuruya konu işlem veya eylemin meydana geldiği tarihten itibaren en geç beş yıl içinde TSBP’ye başvuruda bulunması zaruridir.
Yasal süreç, muhatap kuruluşa başvuru, Sermaye Piyasası Kurulu yahut Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’ne başvuru, hakem heyetince gerekli tahkikatın yapılması ve gerektiği takdirde SPK nezdinde itirazda bulunulması ve son olarak da genel mahkemelerde dava yoluyla mağduriyetin giderilmesi olarak kısaca özetlenebilmektedir. Mağduriyet söz konusu olduğunu düşündüğünüz hususlarda yasal zeminde hakkınızı arayabilmek adına Çetin Avukatlık Ofisi ile yahut ofisimiz nezdinde kaldıraçlı işlemlere ve sermaye piyasalarına ilişkin tüm süreçleri baştan sona takip eden ve neticelendiren Av. Alper ÇETİN ile irtibata geçiniz.
İLGİLİ BAĞLANTILAR:
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği Müşteri Uyuşmazlıkları Hakem Heyeti Yönergesi
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’nin 30 Numaralı Deneme Hesapları Konulu Genelgesi
AV. ALPER ÇETİN (alper@cetinavukatlik.com)
Ofisimizin konu ile alakalı hizmetlerine ilişkin detaylı bilgi almak için:
Very nice write-up. I absolutely appreciate this site. Stick with it!